Kökeni Hindistan’a dayanan Ayurveda yaklaşık 5 bin yıllık bir tarihe sahiptir ve Vedik kültürüne dayanır. Doğal şifalanma sistemi olarak tanınan ve kullanılan Ayurveda, temelde insanın zinde ve dengede kalmasına yardımcı olması ile bilinir. İnsanın yaşamını devam ettirebilmesi için gerekli olan öğelerden bir tanesi olan beslenme de Ayurveda ile birleştirilerek daha sağlıklı hale gelmiştir. Ayurvedik beslenme günümüzde pek çok kişi tarafından tercih edilen ve uygulanan bir beslenme biçimi olarak bilinir. Ayurvedik beslenmenin odak noktasında daha sağlıklı bir yaşama ulaşma isteği ve var olan hastalıkları bitkisel yollarla iyileştirme amacı yer alır.
Ayurveda genel olarak yaşam bilimi olarak adlandırılır ve bireyler bu yaşam biçimi sayesinde daha sağlıklı olur. Bedeni ve zihni ayrı ayrı ayrı ele alan Ayurveda sayesinde vücudun bir dengeye daha kolay ve hızlı ulaşması sağlanır. Ulaşılan dengenin sürdürülebilir olması da son derece önem arz eden bir noktadır. Ayurvedik Beslenme nedir ve ne şekilde uygulanır? Vücuda son derece faydalı olan bu beslenme biçiminin çıkış noktası nasıl temellere dayanır? Ayurvedik beden tipi nedir? Sizin için yazımızın devamında bu soruların cevaplarına değindik.
Ayurvedanın, Ayurvedik Beslenmenin Kökeni Nedir?
Ayurvedanın temellerine göre insanın zihni bedeni ve bilinci daima birlikte ve uyum içinde çalışarak vücudun dengede kalmasını sağlar. Doğada bulunan beş adet element insan vücudunda birleşerek farklı beden tiplerinin oluşmasına yardımcı olmuştur. Boşluk (ether) elementi, ateş elementi, hava elementi, su elementi ve toprak elementi doğadan insan vücuduna yansıyan elementlerdir. Beş adet element vücutta bir araya gelir ve Vata, Pitta ve Kapha isimli üç farklı beden tipinin oluşumuna katılır. Bu üç adet farklı beden tipinin genel ismine dosha denir.
Hava ve ether elementlerini içeren beden tipine Vata ismi verilir ve bu beden tipi hareketi temsil eder. Sindirim ve metabolizmayı temsil eden Pitta beden tipi ise su ve ateş elementlerinin birleşiminden oluşur. Toprak ve su elementlerini içeren Kapha ise bağışıklık sistemi ve bedensel yapıyı temsil eder. Ayurveda ile ilgilenmeyen insanlarda Vata, Pitta ve Kaphanın bir veya ikisinin diğerlerine göre daha baskın halde bulunduğu bilinir. Dengesiz bir biçimde insan vücuduna dağılmış olan elementlerin dengeli hale getirilmesi ise Ayurveda sayesinde sağlanır.
Ayurvedanın hedefi kişiler için ideal bünye yapılarını tespit etmek ve bu ideal dengeyi kurabilmek olarak özetlenebilir. Kişinin doshasının tespit edilmesinin ardından ortada bir dengesizlik var ise bu dengesizliği anlamayı sağlayan belirtilerin kaynağı bulunur ve dengenin yeniden kurulması sağlanır. Ayurveda dengenin yeniden sağlanması konusunda geniş kapsamlı önerilerde bulunur ve kişinin beslenme ve yaşam düzenini tamamen değiştirmesine yardımcı olur.
Fiziksel, ruhsal ve zihinsel bedenden oluşan insanların tüm beden yapıları birbirinin içine geçmiş halde bulunur. Bu bedenler sürekli bir enerji akışı içindedir. Ayurveda bu üç bedene de özen göstermenin önemini anlatır. Bütünsel bir zindelik hali ve sağlığa ulaşabilmek için üç bedenin de dilinden anlamamız ve ona göre hareket etmemiz gerekir. Gündelik rutinlerimizi bedenimizin ihtiyacına göre oluşturmak son derece önemlidir. Ayurveda için kullanılan önleyici ya da koruyucu tıp terimlerine de kimi yerlerde sık rastlanır. Ayurveda öğretisine dayanan yaşam tarzının seçilmesi sonucunda bilinç yükselir ve insanların genel sağlık durumu daha iyi bir hal alabilir. Ayrıca bu tarz bir yaşam sonucunda yaşlanmanın gecikmesi, daha mutlu ve üretken bir bedene sahip olmak gibi olumlu etkiler de sıklıkla gözlemlenmektedir.
Vücut Tiplerinin Dengesi Ne Şekilde Sağlanır?
Vata, Pitta ve Kapha isimli beden türlerinin dengeli olması Ayurvedik beslenmenin temelini oluşturur. Vata beden tipinin dengede kalması için insanların sakin kalması, dinlenme vakitlerini kesinlikle atlamaması, aşırı soğuktan uzak durması ve sıcak yemeklere ağırlık vermesi gerekir. Vücutta vatanın baskın olması durumunda kişilerin ince ve küçük bir vücut tipine sahip olduğu izlenmiştir. Dengede olmayan bir vata sonucu endişe ve korku gibi istenmeyen etkiler ortaya çıkar. Dengede olan bir vata sonucunda ise esneklik ve yaratıcılık baskın olur.
Pittanın dengelenmesi için serin vakitlerde mutlaka egzersiz yapılması gerekmektedir. Tuz tüketiminin sınırlanması ve azaltılması da son derece önemlidir. Ayrıca baharatlı yiyeceklerden kaçınmak ve fazla yağı hayatınızdan çıkarmak da pittanızı dengeli hale getirmenize yardımcı olur. Pittanın baskın olması durumunda kişilerin ortalama vücut yapısına sahip güçlü kişiler olduğu izlenmektedir. Pittanın dengede olması durumunda ise bu kişilerin kavrama gücü yüksek, zeki ve zinde kişiler olduğu ve aynı zamanda sağlıklı bir cilde sahip olduğu bilinir. Denge bozuksa öfke hali, yorgunluk ve çeşitli iltihabi durumlar gibi istenmeyen etkiler ortaya çıkabilir.
Kaphanın dengelenmesini isteyen kişiler için önerilerin başında egzersiz miktarının artırılması gelmektedir. Ayrıca fazla süt ürünü tüketiminden kaçınılması, ağır yiyeceklerin yenmemesi ve soğuk yiyeceklerin azaltılması gibi öneriler de kaphanın dengelenmesine oldukça yardımcıdır. Baskın kapha durumunda kişilerin yuvarlak hatlara sahip ve yapılı bir vücut tipine sahip olduğu görülür. Kapha dengede bulunuyorsa kişiler istikrarlı, soğukkanlı ve sakin bir yapıya sahiptir. Kaphanın dengede olmaması kolay kilo alma, yorgunluk hissi ve cansız hissetme gibi istenmeyen durumları beraberinde getirir.
Ayurvedik Beslenme Nasıl Yapılır?
Ayurvedanın beslenme ile ilişkisi oldukça geniş ve kesin hatlara bağlı olarak bilinir. Ayurvedik beslenmenin tam ve doğru biçimde gerçekleşmesi için yediğiniz besinlerin glüten içermemesi çok önemlidir. Temiz, doğal besinlerle vücut tipine uygun olarak yapılan beslenme insanın yaşamına son derece fayda sağlamakta ve yaşam kalitesini yukarılara çekmektedir. Üç farklı vücut tipinin varlığı Ayurvedik beslenme konusunda da büyük önem taşımaktadır. Beslenme bu tiplere göre yapıldığında olumlu etkilerin gözlenmesi uzun sürmez ve devam ettirilebilir bir yaşam kalitesine sahip olmak mümkün hale gelir. Sağlıklı bir yaşama kavuşmak ve var olan hastalıklara çözüm bulmak bu beslenme çeşitleriyle daha kolaydır.
Ayurvedik beslenmeye göre vata vücut tipine sahip olan kişilerin tüketmesi gereken besinler meyve, sebze, tahıl, süt ürünü ve hayvansal gıdalar olarak ayrılır. Avokado, üzüm, çilek, şeftali, portakal, kivi ve limon gibi meyveler bu kişiler tarafından sıklıkla tercih edilmelidir. Tahıllardan ise pirinç, buğday, yulaf beslenme düzenine mutlaka eklenmelidir. Keçi peyniri, süzme peynir, ayran ve inek sütü yine tüketilmesi gereken gıdalar arasında yer alır. Son olarak hayvansal gıdalardan hindi eti, balık, yumurta, tavuk ve kırmızı et de vata vücut tipine sahip kişiler tarafından tercih edilmelidir.
Pitta vücuda sahip kişilerin sebzeler arasından havuç, brokoli, salatalık, soğan yeşil fasulye, mantar, kereviz, marul ve maydanoz gibi gıdaları tüketmesi gerekir. Meyveler arasından tatlı erik, kavun, portakal, ananas, çilek, karpuz greyfurt tercih edilmelidir. Buğday ve pirinç gibi tahıllarla beraber süt ürünlerinden keçi sütü, tuzsuz tereyağ, taze yoğurt da diyete dahil edilmelidir. Pitta vücutlu kişiler hayvansal gıdalar arasından tatlı su balıklarını, tavuk ve karidesi mutlaka tüketmelidir.
Kapha vücut tipine sahip kişiler ise meyveler arasından kayısı, üzüm, kızılcık, limon ve elmayı tercih etmelidir. Süt ürünleri ve hayvansal gıda olarak yumurta, tatlı su balıkları, karides, tavuk, tuzsuz taze keçi peyniri, yayık ayranı, süzme peynir tüketmeleri kaphalar için sağlıklıdır. Ayrıca bezelye, brokoli, sarımsak, patlıcan, domates, maydonoz gibi sebzelerle çavdar, arpa darı, pirinç gibi tahılların tüketilmesi de oldukça önemlidir. Gluten içeren besinleri hayatınızdan çıkararak beslenmeniz dengede, zinde ve sağlıklı kalmanıza yardımcı olur. Siz de Ayurvedik beslenmenin önemini kavramış durumdaysanız ve bu beslenme tarzının sonucunda daha dengeli bir vücuda sahip olmak istiyorsanız Güzel Ada Gıda olarak sizlere sunduğumuz doğal ve glutensiz yiyeceklere online sipariş ile anında ulaşabilirsiniz.
"